الف) بررسی از منظر تامین مالی :

به گزارش«پایگاه خبری بورس کالای ایران»، اوراق سلف موازی استاندار یکی از روش های نوین تامین مالی در بازار سرمایه به شمار می رود . کلیه تولیدکنندگانی که محصولات خود را در بورس کالا و یا بورس انرژی پذیرش نموده اند می توانند از این ابزار تامین مالی استفاده نمایند. در حال حاضر تامین مالی از این طریق برای دوره های کوتاه مدت یعنی یکسال و کمتر از یکسال صورت می گیرد .تمام اوراق سلف موازی استانداردی که تاکنون در بورس کالا و بورس انرژی عرضه شده اند دارای سررسید یکساله بوده اند ، به جز اوراق سلف موازی استاندارد گندم که دارای سررسید شش ماهه بوده است .

همچنین حجم اوراق منتشر شده نشان می دهد که استقبال تولیدکنندگان از این نوع تامین مالی بسیار موفق بوده است.

مهم ترین سوالی که در مورد این اوراق مطرح می شود این است که مزیت اصلی تامین مالی از طریق این روش نسبت به تامین مالی از طریق بانک و یا سایر روش های تامین مالی موجود در بازار سرمایه چیست؟

در پاسخ به سوال باید عنوان کرد که در روش تامین مالی از طریق بانک ، در درجه اول وجوه تامین مالی بالا، می تواند نسبت کفایت سرمایه بانک ها را دچار مشکل نماید و ضمنا بازپرداخت وجوه توسط قرض گیرنده باید به شکلی صورت بگیرد که در حین دوره ،هم وجوه مربوط به سود دوره و هم قسمتی از اصل وجوه بازگردانده شود و در پایان دوره تامین مالی کل وجوه بازپرداخت شده باشد.

در مورد تفاوت تامین مالی از طریق اوراق سلف موازی استاندار با سایر ابزار ها در بازار سرمایه می توان به این موضوع مهم اشاره نمود که در روش تامین مالی از طریق این اوراق پرداخت سود به سرمایه گذاران و پرداخت اصل پول در انتهای دوره صورت می گیرد ولی در بیشتر روش های موجود در بازار سرمایه ، تامین مالی شونده باید در حین دوره و معمولا در دوره های ماهانه یا ۳ ماهه سود بین دوره و در انتهای دوره اصل پول را به سرمایه گذاران پرداخت نماید.

ب) بررسی از منظر سرمایه گذاران:

در مورد این اوراق سرمایه گذاران ۳ نوع سود را می توانند دریافت نمایند و این مطلب جذابیت این اوراق را برای سرمایه گذاران افزایش می دهد :

۱- سود بین دوره که اگر سرمایه گذار تصمیم به فروش این اوراق بگیرد می تواند این اوراق را در معاملات ثانویه با حداقل قیمتی که بازارگردان تضمین کرده است به فروش برساند و در صورتیکه قیمت بازار بالاتراز حداقل قیمت تعهد بازارگردان باشد، سرمایه گذارمی تواند اوراق را به قیمت بازار به فروش برساند .

۲- سود حاصل از اعمال، به قیمت اعمال اختیار فروش تبعی که اگر در سررسید قیمت دارایی پایه کمتر از قیمت اعمال اختیار فروش تبعی باشد سرمایه گذاران می توانند اختیار خود را اعمال نمایند.

۳- سود حاصل از اعمال، به قیمت اعمال اختیار خرید تبعی که اگر در سررسید قیمت دارایی پایه بیشتر از قیمت اعمال اختیار خرید تبعی باشد فروشنده این اوراق ، اختیار خود را اعمال می کند و سرمایه گذاران می توانند سود بالاتری دریافت کنند .

به هرحال تنوع سود دریافتی می تواند برای سرمایه گذاران جذاب باشد اما بیشترین جذابیت این اوراق به واسطه کاهش نرخ بهره است. به این دلیل که این اوراق سود تضمین شده دارند و اختیار خرید یا فروش در مورد این اوراق وجود دارد ، حتی در صورت کاهش نرخ بهره ، سرمایه گذار سود خود را مطابق با اطلاعیه قرارداد به صورت کامل دریافت می کند، این درحالیست که بسیاری از اوراق دیگر در بازار سرمایه باید در صورت کاهش نرخ بهره ، سود خود را تعدیل نمایند .

در مورد معاملات ثانویه این اوراق، یکی از مباحث مهم اقتصادی که بیان می کند کاهش نرخ بهره موجب افزایش قیمت اوراق قرضه خواهد شد مصداق کامل می یابد و به تدریج قیمت این اوراق با کاهش نرخ تورم افزایش بیشتری خواهد یافت .

در پایان بازهم تاکید می کنیم که در شرایط فعلی اقتصادی که نرخ تورم و نرخ بهره در حال کاهش است بازار اوراق قرضه از جذابیت و capital gain مناسبی برخوردار است و سرمایه گذاری در این اوراق به همگان توصیه می گردد.

میثم باقری، عضو هیات مدیره کارگزاری بانک مسکن